تاریخچه بانکداری در ایران

اولین بانکی که درایران تاسیس شد “‌بانک جدیدشرق“ نام داشت. این بانک، که مرکز آن در لندن بود، بدون دریافت هیچ گونه امتیازی در ایران افتتاح شد. “بانک شاهی“ از دیگر بانکهایی  می‌باشد که در ایران اجازه فعالیت یافته بود. مؤسس این بانک فردی انگلیسی به نام “پاول جولیوس رویتر“ بوده است. این بانک در سال 1872 در ایران تاسیس شد و تا سال 1942 به فعالیت خود ادامه داد. “بانک استقراضی ایران“ که در سال 1890 توسط فردی روسی بنام “ژاک پولیاکوف“ ایجاد شده بود برای مدت 75 سال در ایران فعالیت کرد...

 

نخستین بانک ایرانی درسال 1925 و تحت عنوان “بانک سپه“  فعالیت خود را آغاز نمود. در سال 1960 فکر تدوین قانون جامع پولی و بانکی و تاسیس بانک مرکزی بمنظور حفظ ارزش پول و اجرای سیاست پولی مورد توجه  مقامات اقتصادی کشور قرار گرفت. در همین سال، بانک رفاه نیز تاسیس گردید

ملی شدن بانکها
دولت ایران، یک سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی (سال 1979) ، در جهت حفظ حقوق صاحبان سپرده و سرمایه‌های ملی، ‌بکارانداختن چرخهای تولیدی صنعت کشور و تضمین بازپرداخت سپرده‌ها و پس‌اندازهای مردم، ‌بانکهای ایران را ملی اعلام کرد

ادغام بانکها
ادغام بانکها پس از ملی شدن آنها انجام گرفت. بطوریکه، بانکها پس از ادغام از 37 بانک، به 6 بانک تجاری و 3 بانک تخصصی تقسیم بندی شدند. بانکهای تجاری شامل : بانک رفاه، بانک ملی ایران، بانک صادرات ایران، بانک تجارت، بانک ملت و بانک سپه می‌باشند. بانکهای تخصصی نیز شامل: بانک کشاورزی، بانک مسکن و بانک صنعت و معدن می‌باشند

ارکان بانکها

پس از ملی شدن بانکها در ایران ارکان بانکها بشرح ذیل تغییر یافت:
مجمع عمومی بانکها
شورای عالی بانکها
هییت مدیره هر بانک
مدیر عامل هر بانک

مجمع عمومی بانکهامتشکل ازمقامات ذیل می باشد:
وزیر امور اقتصادی و دارایی

وزیر صنایع
وزیر بازرگانی
وزیر جهاد و کشاورزی
وزیر مسکن وشهرسازی
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.

شورای عالی بانکها از افراد ذیل تشکیل شده است:
رییس کل بانک مرکزی ایران
مدیر کل بانک ملی ایران
نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی
نماینده سازمان مدیریت و برنامه ریزی
نماینده وزارت مسکن وشهرسازی
نماینده وزارت جهاد و کشاورزی
نماینده وزارت بازرگانی
نماینده وزارت صنایع ومعادن

تعداد اعضا هیات مدیره و وظایف آنان بر طبق اساسنامه هر بانک می باشد.  مدیر عامل هر بانک بر اساس پیشنهاد شورای عالی بانکها و از طرف مجمع عمومی بانکها منصوب می شود.

تغییرسیستم بانکداری
از اقدامات مهم دولت پس از پیروزی انقلاب اسلامی، خارج نمودن سیستم بانکداری در ایران از حالت ربوی به غیر ربوی (بانکداری اسلامی) بوده است. قانون بانکداری بدون ربا، درسال 1983 در مجلس شورای اسلامی ایران به تصویب نمایندگان مجلس رسید

منبع : اداره مطالعات وبازاریابی بانک رفاه